Sayın Başkanlara ...

1 Nisan 2009 tarihinde kaleme aldığım bu yazıyı aradan geçen bunca seneye rağmen güncelliğini "imar barışı ve diğer güncel mevzuat karşısında" koruduğunu düşünüyorum.

Yeniden paylaşmak isteğim, İmar'ın artık siyasetin finansmanı olmasının dışında hayati bir mesele olduğunu tekrar hatırlatmaktır.

Yönetim biçimi merkezden yönetim ve yerinden yönetim olarak teşkilatlanan Türkiye’de belediyeler, halkın yerel müşterek ihtiyaçlarını karşılamak üzere seçtikleri kamu tüzel kişiliklerinden oluşan, yerinden yönetim ilkesine göre teşkilatlanan yerel yönetim kuruluşlarıdır.

1982 Anayasasının Mahalli İdareler başlıklı 127. maddesi uyarınca il, belediye veya köy halkının mahalli müşterek ihtiyaçlarını karşılamak üzere oluşturulan yerel yönetim kuruluşları beş yılda bir yapılan seçimlerle yenilenirler. Mahalli idareler; il özel idareleri, belediyeler ve köylerden oluşur. Belediyeler; belediye başkanı, belediye meclisi ve belediye encümeninden oluşan bir teşkilata sahiptir. 

İmar ile ilgili görevler, kültür ve spor ile ilgili görevler, sosyal yardım hizmetleri ile ilgili görevler, Beldenin intizam ve selameti ile ilgili görevler, sağlık ile ilgili görevler belediyelerin görevlerinin başlıcalarıdır.
Büyükşehir Belediyeleri 1982 Anayasasının 127. maddesi uyarınca 27.6.1984 tarih ve 3030 sayılı kanunla kurulmuştur. Büyükşehir Belediyelerinin başlıca görevleri nazım imar planları yaparak uygulamak, kent ölçeğinde yatırım plan ve programları yapmak, çevre sağlığı, ulaşım, sosyal ve kültürel hizmetlerle su, kanalizasyon, temizlik vb. gibi alt yapı tesis ve hizmetlerini stratejik planlara uygun olarak gerçekleştirmektir. İlçe belediyelerinin görevleri ise Büyükşehir belediyelerine verilen görevlerin haricindeki belediyelere yürürlükteki mevzuatla verilen tüm görevlerdir.

Belediyelerin imar ile ilgili faaliyetleri; 

Yukarıda kısaca yerine getirmekle yükümlü oldukları ya da isteğe bağlı olarak gerçekleştirecekleri görevleri belirtilen belediyelerin asli görevlerinden bir tanesi de imar faaliyetleridir. Bu görev Türkiye’de belediyelerin ilk kuruluşundan günümüze kadar zorunlu olarak gerçekleştirmeleri gereken bir fonksiyondur.
Büyükşehir Belediyeleri, belediye sınırları içindeki ilçe belediyelerinin imar uygulamalarını denetler (5216 sayılı kanunun 11.maddesi), koordinasyon ve uygulamada birlikteliği, yapılan hizmetlerin etkinliğini sağlar. Aykırı uygulamaları meri mevzuat çerçevesinde soruşturur ve yasal gereğinin yapılmasını temin eder. 
Ayrıca vatandaşların şikáyet ve taleplerini değerlendirir, uygulamaya yönelik görüş ve öneriler oluşturur, mevzuatı geliştirme çalışmaları yapar. Büyükşehir Belediyelerinin imar konusunda bu tür koordinasyon ve denetim çalışmalarına karşın ilçe ve diğer belediyelerde imar birimlerinin faaliyetleri farklılıklar içermektedir. 

Tüm bu izahlardan sonra mevcut gecekondulaşma ve kaçak yapılaşma, kanun, yönetmelik ve belediyelerin olmaması sonucunda oluşmamıştır. Bilakis imar mevzuatı ve mevzuatı uygulamakla mükellef belediye ve teşkilatlarının mevcut olmasına rağmen yıllardır kaçak yapılaşma ve gecekondulaşma ile gelinen süreçte etkin mücadele edil(e)mediği bilinen bir gerçektir.

Öte yandan sokaklarına güneşin girmediği rüzgárın dolaşmadığı, spor ve sosyal alanlarının olmadığı, alt yapısının tamamlanamadığı, estetik dışı yapılar ile kaçak yapıların mevcut olduğu ve sorunların yıllara sári olarak kent ve kentleşmenin önünde engel olduğu, dolayısıyla günümüzde kıt kaynakların yerinde kullanıl(a)mamasına neden olduğu da ayrıca bir yerel yönetim gerçeği olarak karşımızda durmaktadır.

Yasa ve yönetmeliklerin kaçak yapı ve gecekondulaşma ile etkin mücadelede yeterli olduğu bu itibarla uygulayıcıların Belediyelerindeki imar ile ilgili faaliyetlerinin mevzuata uygun, tavizsiz ve birincil müdahaleleri ile mevcut sorunların vuzuha ereceğini düşünmekteyiz. 

Belediye Başkanlarımızın belediyelerindeki imar uygulamalarında mevzuatı uygulamada tam bir kararlılıkla irade göstermeleri, teşkilatlarını buna göre sevk ve idare etmeleri kentlerimizin gelecek kuşaklara alt yapıları tamamlanmış, yaşanabilir, modern kentler halinde ulaştırılmasını sağlayacağı kanaatini taşımaktayız.